Niemand is schuldig
Het is een radicaal statement en misschien wel de meest intrigerende stelling uit Een Cursus in Wonderen: je bent altijd in een staat van schuldeloosheid. Dat geldt voor iedereen. En hoewel de derde paragraaf van hoofdstuk 14 over de keuze voor schuldeloosheid gaat, is er feitelijk sprake van een keuze, die geënt is op onze vrije wil. In de werkelijkheid ben je en was altijd zonder schuld. Of je het nu wilt of niet.
De keuze voor schuldeloosheid
De persoonlijkheid waarmee we ons identificeren is op zoek naar geluk buiten zichzelf. We denken dat dat geluk werkelijk bestaat en dat we het zouden kunnen bereiken, als we maar niet werden belemmerd door andere mensen of moeilijke omstandigheden.
Binnen dit eindeloze spel – dat zich het sterkst in intieme en familierelaties laat zien, maar ook op mondiaal niveau tussen landen of verschillende religies – staat de schuldvraag altijd centraal. Wie heeft het fout gedaan? Soms ben je het zelf die te kort schoot (‘dit is niet meer goed te maken’) en andere keren lijken het anderen te zijn die jou iets hebben aangedaan (‘ik heb zo veel gegeven en kreeg zo weinig terug’). Er moet altijd een schuldige zijn.
Deze eeuwige belangenstrijd doet zich uitsluitend voor op het niveau van de ego-wereld en wel zo lang we geloven dat er ‘daar buiten ons’ iets te verkrijgen is. Dit is niet de werkelijke wereld, maar een wereld van illusie, angst en ellende. Het is de droom waarin we leven, zolang we niet bereid zijn er anders naar te kijken.
Het gaat om het niveau
Op het niveau van het ego denken we dus te moeten kiezen voor schuld of onschuld. Op het niveau van de Werkelijkheid is dat een vergissing. Een Cursus in Wonderen verwoordt het als volgt:
“Elke dag, elk uur en elke minuut, ja zelfs elke seconde kies je tussen de kruisiging en de opstanding, tussen het ego en de Heilige Geest. Het ego is de keuze voor schuld. De Heilige Geest de keuze voor schuldeloosheid. De macht om te beslissen is het enige wat jij hebt. Waar tussen je kunt kiezen ligt vast, want buiten waarheid en illusie zijn er geen alternatieven. Ze overlappen elkaar niet, want ze zijn tegenpolen die niet verenigd kunnen worden en niet beide waar kunnen zijn. Je bent schuldig of schuldeloos, gebonden of vrij, ongelukkig of gelukkig” (ECIW.T.14.III.4.1-6)
Je kunt dus kiezen voor waarheid of illusie. Moeilijker wordt het niet, en ‘de macht om te beslissen is het enige wat je hebt’.
De cursus vervolgt met: “Het wonder onderwijst jou dat je gekozen hebt voor schuldeloosheid, vrijheid en vreugde. Het is geen oorzaak, maar een gevolg. Het is het natuurlijk resultaat van de juiste keuze, en getuigt van jouw geluk dat voortvloeit uit de keuze vrij te zijn van schuld” (ECIW.T.14.III 5.2-3)
Steeds weer een keuze
Waar het over gaat, is dat we steeds opnieuw een keuze hebben tussen vrij en gelukkig óf ongelukkig zijn. Schuldeloosheid is volgens het ego best te bereiken, maar dan moeten we de schuld eerst oplossen door middel van boetedoening en ons best doen. We moeten onze schuld bekennen en voelen dat we ‘verkeerd’ hebben gehandeld. Ook moeten we steeds spijt betuigen naar het zogenaamde ‘slachtoffer’. Wat we niet beseffen, is dat elke poging om van ‘schuld’ af te komen het idee versterkt dat er iets mis zou zijn. Zo houden we onszelf gevangen in een cirkel van schuld, terwijl er in werkelijkheid Niets is gebeurd. Beide partijen kregen louter een leerervaring aangeboden, die behulpzaam is om tot vrijheid te geraken. We beseffen niet dat de ander in ons leven aanwezig is om behulpzaam te zijn bij het ons bewust worden van nog niet opgeloste innerlijke pijn. Die ander is onze verlosser en noch jij noch de ander heeft zijn schuldeloosheid verloren.
Bovenstaande betekent niet dat je geen verantwoordelijkheid draagt voor de wijze waarop jouw gedrag de ander gekwetst kan hebben of letterlijk pijn hebt gedaan en spijt betuigen hoort daar eveneens bij, maar het gaat en ging om een leerervaring waarin je je hoogste bod hebt gedaan. Zou je beter hebben geweten, dan zou je een andere keuze hebben gemaakt. Het is een leerweg waar we ons in bevinden die vanuit het donker naar het Licht gaat.
Niet weten van de betekenis
Schuldeloosheid is dus niet iets wat we moeten verwerven. We hoeven ook niet ons best te doen om het op te lossen. Er is nooit schuld geweest. We hebben de werkelijkheid alleen verkeerd geïnterpreteerd. Door te beseffen dat we het niet weten, en door zelfs geen beslissingen meer te willen nemen, maar het over te geven aan onze Innerlijke Leiding ontstaat het wonder en zijn we al vergeven:
“Ik ken van niets, ook hiervan niet, de betekenis. En dus weet ik niet hoe ik hierop reageren moet. Ik zal wat ik in het verleden heb geleerd niet als lichtbaken gebruiken die mij nu leiden zal” (ECIW.T.14.XI.6.7-9
We kunnen nooit oordelen, omdat we de diepere betekenis of bedoeling van dat wat plaatsvindt niet kennen. Iedereen op Aarde heeft zijn eigen leerweg en gaat een pad van vergissingen, totdat hij bereid is er anders naar te kijken. Totdat hij gaat luisteren naar zijn Ware Zelf – de Heilige Geest in zichzelf.
Schuldeloosheid is onkwetsbaar zijn
Schuldeloosheid en onkwetsbaarheid vallen samen. Op het niveau van wie je in de Werkelijkheid bent, kan er mij niets worden aangedaan, noch kan ik de ander iets aandoen, behalve in de ogen van de ego-persoonlijkheid. Ik ben al Liefde, aspecten van het Goddelijke en dat zijn mijn medemensen ook. Dat wat ik bedacht en gezien heb in mijn medemensen is een verzinsel, een niet bestaande werkelijkheid. Ik heb oorzaak en gevolg omgedraaid en zie het gevolg van mijn eigen gedachtes aan voor de oorzaak van mijn lijden. Wat buiten mij lijkt te gebeuren is uitsluitend een projectie van wat zich afspeelt in mijn gedachten. Dit kan uitsluitend gebeuren als ik niet in de gaten heb dat ik de door mij bedachte uiterlijke wereld als ‘waarheid’ zie. Gedachtes verlaten hun bron niet. Laat ik me leiden of lijd ik? Kies ik voor de kruisiging of voor de opstanding? Kies ik voor het vlees of kies ik voor de Geest?
De vrijheid van de wil en niet zelf willen beslissen
Wij hebben de macht om te beslissen, maar we weten niet wat verlossing is, we kunnen daarover geen beslissing nemen. Vanuit de cursus wordt daarover het volgende gezegd:
“Vrede heerst in ieder denkgeest die in stilte het plan aanvaardt dat God voor zijn Verzoening heeft opgesteld, door het zijne te laten varen. Jij weet niets van verlossing, want je begrijpt niet wat dat is. Neem geen beslissing over wat verlossing is of waarin ze ligt besloten, maar vraag alles aan de Heilige Geest, en laat alle beslissingen over aan Zijn zachtmoedige raad.”
En vervolgens:
”De Heilige Geest weet dat alle verlossing een uitweg is uit schuld. Jij hebt geen andere ‘vijand’, en tegenover deze vreemde vervorming van de zuiverheid van Gods Zoon is de Heilige Geest jouw enige Vriend.”(ECIW.T.14.III.12.4-6 en 13.4-5).
Uiteindelijk gaan we zien dat al onze pogingen tot het oplossen van schuld een heilloze weg is. Er is nooit schuld geweest, uitsluitend een misinterpretatie van de Werkelijkheid. We gingen door een leerervaring die een oproep tot Liefde met zich mee bracht.
Ik rond dit exposé over Schuldeloosheid af met een mooie inspiratie, die alles hierboven feitelijk samenvat:
“Hou op met het najagen van vrede, en er is rust.
Hou op met het najagen van liefde, en je hart vult zich,
Hou op met proberen een beter mens te zijn,
En je bent een beter mens.
Hou op met proberen te vergeven,
En er vindt vergiffenis plaats.
Hou op en wees stil.”
Adyashanti
Frans Kok 29 juli 2013